L'autobus (tal ûs clamât ancje bus) al è un veicul a motôr che al traspuarte dome personis e i lôr efiets personâi.

Origjin dal non cambie

La peraule autobus e derive di auto- (contrazion di autoveicul) e -bus (contrazion dal latin omnibus, "par ducj").

Storie cambie

 
Benz-Omnibus, 1896

Il prin autobus, a vapôr, al fo inventât tal 1827. Il prin servizi ofiert di un veicul a combustibil al è, invezit, dal 1895, cuant che pe prime volte lis citâts di Siegen e Netphen a forin leadis di un servizi di linie di chest gjenar. Il veicul al jere costruît dal pionîr de automobil Carl Benz, e al veve un motôr cun 5 cjavai di potence.

I servizis di traspuart con autobus a àn scomençât a vê une grande cressite tai prins agns '50. In Italie, construtôrs come Fiat, Lancia e Alfa Romeo a produserin diviersis modei, cuntune vore di caroçariis personalizadis.

Tal 1977 al è nassût il consorzi Inbus, che tal zîr di dîs agns al à produsût miârs di autobus vendudis in dutis lis regjons talianis. La Inbus si è trasformade tal 1987 in Bredabus, e, a seguiti de fusion cun la Menarini di Bologne, in BredaMenariniBus, aziende ancjemò in ativitât e controlade de Finmeccanica.

Tecniche cambie

In Italie, i autobus a puedin vê une lungjece massime di 13,50 metris o di 15 metris (rispetivementri a 2 o 3 as), une largjece di 2,55 e une altece di 4 metris (elevabii a 4,30 pai autobus in servizi urban o suburban cun percors prefissât). Il pês massim ametût al è di 18 toneladis (19 pai autobus in servizi di linie urban o suburban) se a 2 assis, o di 25 toneladis par chei a 3 assis. I autobus a puedin jessi doprâts par:

  • Traspuart public locâl (urban, suburban o extraurban)
  • A lunc percors (gran turisim)
  • Scuelebus

Leams cambie

Viôt ancje cambie